Zgaga

Starsza kobieta uśmiechająca się i patrząca w górę

Zgaga - co pomaga, gdy kwas trafia w niewłaściwe miejsce?

Ogromna liczba ludności na świecie regularnie cierpi na zgagę17. Osoby nią dotknięte są poważnie ograniczone jej objawami – zmagają się z bezsennością, obniżonym apetytem, spada ich jakość życia. Wielu ludzi nie wie, że często zbyt duża ilość kwasu wcale nie jest winna tej przypadłości. Ale jaka jest jej najczęstsza przyczyna? I co pomaga na zgagę? 

Grupa ludzi siedzi w biurze i rozmawia ze sobą.

Jak rozwija się zgaga?

Każdy, kto walczy ze zgagą, często narzeka na uczucie pełności, ból brzucha oraz regurgitację (cofanie) kwasu, a przede wszystkim palący ból czy raczej na palące uczucie za mostkiem. Mogą się również pojawić trudności w odbijaniu oraz połykaniu. W zależności od nasilenia, zgaga może być łagodna lub bardzo bolesna, a nawet promieniować do gardła. W wyniku powrotu treści żołądkowej, kwaśny smak czasami rozprzestrzenia się w jamie ustnej, bywa on też określany jako słony lub mydlany. Może to prowadzić do nieświeżego oddechu. Zgaga może być również związana z nudnościami i wymiotami. Objawy mogą także pojawiać się poza przewodem pokarmowym. Ponadto zgaga jest czasami związana z irytującym kaszlem, chrypką i astmą76, 128.
Pośród innych aspektów, sok żołądkowy odgrywa ważną rolę w zgadze. Składa się on między innymi z kwasu solnego i niektórych enzymów trawiennych. Po rozdrobnieniu żywności przez zęby, sok żołądkowy zaczyna dalej trawić pokarm i zabijać zarazki lub patogeny20. Zgaga, czyli dobrze znany „ogień” w przełyku pojawia się, gdy kwas żołądkowy wraca do przełyku i podrażnia błony śluzowe. Tak więc główną przyczyną zgagi niekoniecznie jest zbyt duża ilość kwasu, ale kwas w niewłaściwym miejscu lub nadwrażliwość nerwów przełykowych. To ostatnie może również wyjaśniać, dlaczego refluks prowadzi do nieprzyjemnych objawów u niektórych osób, podczas gdy inni nawet nie zauważają, że sok żołądkowy wraca do przełyku.
Zasadniczo sam refluks nie jest niczym niezwykłym i od czasu do czasu może wystąpić u każdego. Ten „normalny” refluks, zwany także refluksem fizjologicznym, pojawia się każdego dnia i zwykle jest nieszkodliwy. W przeciwieństwie do tego występuje „patologiczny” refluks, który ma przyczyny organiczne i jest zdolny nawet uszkodzić narządy.
W przypadkach współwystępowania innych dolegliwości żołądkowo-jelitowych możliwe jest zaburzenie procesów ruchowych54, 96, 169 lub wrażliwości nerwów41, 50, 54, 90 w przewodzie pokarmowym. Często dzieje się tak, jeśli cierpisz na zaburzenia czynnościowe, takie jak IBS lub dyspepsja.


Objawy towarzyszące zgadze mogą obejmować:

•    nudności
•    ból brzucha
•    wzdęcia
•    uczucie pełności
•    ucisk w żołądku

Jakie są przyczyny zgagi?

Styl życia może mieć wpływ na zgagę.

Pacjenci z dyspepsją często cierpią na zgagę53, 166, której dodatkowo sprzyja stres lub niewłaściwa dieta. Czynniki wywołujące wprawiają w ruch bardzo różne mechanizmy - często nawet kilka jednocześnie - które ostatecznie powodują objawy. Na przykład niezdrowe i wysokotłuszczowe pokarmy mogą zwiększać produkcję kwasu żołądkowego, podczas gdy stres emocjonalny lub otyłość mogą prowadzić do ucisku w żołądku. Wykazano również, że palenie, alkohol i kawa sprzyjają zgadze. Te aspekty należą do najczęstszych przyczyn zgagi15, 17, 133. Dobrą wiadomością jest to, że możesz wiele zrobić, aby przeciwdziałać zgadze. Zmiana nawyków nie zawsze jest łatwa, ale warto spróbować, ponieważ może sprawić, że poczujesz się lepiej. To, co na początku jest postrzegane jako ograniczenie, może szybko okazać się zyskiem.

Oto lista potraw i napojów, które mogą powodować zgagę15:

•    kawa i czarna herbata
•    napoje gazowane
•    alkohol (czerwone i białe wino)
•    mocno aromatyzowane jedzenie
•    owoce cytrusowe
•    orzechy (prócz migdałów)
•    smażone potrawy (frytki, chipsy)
•    rośliny strączkowe (fasola, groszek)
•    majonez
•    cebula

Zaburzona ruchliwość

U pacjentów z dyspepsją czynnościową lub zespołem jelita drażliwego zgaga może być spowodowana zaburzeniem ruchliwości w przewodzie pokarmowym. Ogólnie zaburzona ruchliwość żołądka może powodować za małe napięcie w spoczynku w dolnej części żołądka. Może to prowadzić do niedostarczenia pokarmu do jelita cienkiego w regularnym rytmie. Aby dodatkowo skomplikować pracę żołądka, zbiornik żołądkowy może nie być w stanie rozciągnąć się na tyle, aby przyjąć pokarm. W takiej sytuacji zdarza się, że w kierunku przełyku narasta nadmierne ciśnienie. W pewnym momencie zwieracz nie jest zdolny wytrzymać ciśnienia i kwas żołądkowy może wpłynąć z powrotem do przełyku. Tam z kolei podrażnia wrażliwą błonę śluzową i powoduje zgagę.

Nadwrażliwe nerwy

Przełyk automatycznie przesuwa pokarm i płyny do żołądka po połknięciu ich. Uświadamiamy sobie ten proces tylko wówczas, gdy jedzenie lub napój są zbyt gorące lub zimne albo, gdy połkniemy zbyt dużo. Wynika to z nerwów przełykowych w błonie śluzowej. U niektórych osób nerwy te są niezwykle wrażliwe i na przykład silniej zareagują na kwas żołądkowy. To może wywoływać zgagę. Ponadto wykazano, że powtarzające się podrażnienie błony śluzowej przełyku przez agresywny kwas żołądkowy może prowadzić do uwrażliwienia znajdujących się w nim receptorów bólu. W konsekwencji stają się one nieco bardziej wrażliwe na ból po każdym przypadku refluksu, tak że intensywność bólu może stopniowo zwiększać się przez miesiące lub lata.

Lekarz mierzy ciśnieni pacjentowi.

Chroniczny wzrost ciśnienia

Chroniczny wzrost ciśnienia w jamie brzusznej może prowadzić do przewlekłej zgagi. Wzrost ciśnienia napina zwieracz, co zmniejsza stan napięcia. Podwyższone ciśnienie ma miejsce na przykład podczas ciąży174. Zwiększona masa ciała może także prowadzić do zmniejszenia napięcia, co objawia się przewlekłą zgagą76.

Przepuklina przeponowa

Przepuklina przeponowa lub poważnie osłabiona przepona może również prowadzić do przewlekłej zgagi197. Chroniczna zgaga jest powszechnym symptomem, szczególnie przy większych przerwaniach ciągłości przepony140.

Twardzina

To raczej rzadka choroba. Pacjentów z twardziną najczęściej dotyka stwardnienie tkanki łącznej w miejscu łączenia przełyku z żołądkiem. Prowadzi to do upośledzenia funkcjonowania zwieracza, więc wówczas u pacjentów może wystąpić przewlekła zgaga6.

Jak długo trwa zgaga?

Jeśli zgaga utrzymuje się przez dłuższy czas, określa się ją wówczas jako przewlekłą. Jeśli jej typowe objawy występują dłużej niż miesiąc, należy skonsultować je z lekarzem i, jeśli to konieczne, rozpocząć odpowiednie leczenie. Lekarz może ustalić, czy mięsień zwieracza między przełykiem a żołądkiem nie działa już prawidłowo, czy jest to objaw czynnościowego zaburzenia żołądkowo-jelitowego, takiego jak dyspepsja lub zespół jelita drażliwego, czy coś zupełnie innego.

Również poszczególne czynniki wpływają na odczucie i czas trwania zgagi. Pacjenci z wrażliwym przełykiem cierpią dłużej, niż pacjenci z względnie obojętnym przełykiem. Wiek prawdopodobnie wpływa także na odczuwanie zgagi. Starsi ludzie wydają się cierpieć mniej, niż młodsi pacjenci148, nawet jeśli doświadczają podobnej lub większej ilości refluksu. Stres17 i aspekty psychologiczne mają również wpływ na intensywność lub czas trwania objawów.

Zgaga i zawał serca

Zgaga może powodować objawy podobne do zawału serca176. I chociaż zgaga nie powoduje poważnych zagrożeń dla zdrowia, atak serca zagraża życiu. Zadzwoń na pogotowie, jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości odnośnie występujących objawów. Nie próbuj diagnozować się samodzielnie - tylko ekspert z wystarczającą wiedzą na temat objawów i ich interpretacji może dać prawidłową diagnozę.


Zadzwoń na pogotowie, jeśli pojawi się któryś z poniższych objawów lub czujesz się niepewnie:
W zawale serca możliwe są różne umiejscowienia bólu. Najczęściej występuje po lewej stronie klatki piersiowej, może promieniować do lewego ramienia, ale atak serca może również przypominać ból brzucha lub pleców. Ból przy zawale serca jest często znacznie silniejszy i przeszywający niż w przypadku zgagi. Podczas zawału serca często występują objawy towarzyszące, takie jak duszność, osłabienie i zimne poty. Kobiety mogą odczuwać zawroty głowy lub bóle brzucha.


Obie choroby różnią się także początkowymi objawami. Zgaga zwykle występuje po zjedzeniu całego posiłku lub po leżeniu. Typowe czynniki wywołujące zawał serca mogą być podwyższonym stanem wysiłku lub stresu. Młodsi ludzie rzadko cierpią na atak serca. W takim przypadku zgaga jest najczęstszą przyczyną problemów z klatką piersiową. U osób starszych, które nigdy nie cierpiały na zgagę i narzekają na nowe objawy, zawał serca jest znacznie bardziej prawdopodobny. Jak wspomniano wcześniej - jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, nie wahaj się jak najszybciej skonsultować z lekarzem.

Ciężarna kobieta opiera się o ścianę i dotyka swojego brzucha.

Zgaga w trzecim trymestrze ciąży

Zgaga jest częstym problemem u kobiet w ciąży. Powodów jest kilka: w czasie ciąży występuje wzrost hormonów płciowych u kobiety i spore zmiany w jej ciele133. W szczególności hormon ciałka żółtego prowadzi do ogólnego osłabienia mięśni przewodu pokarmowego. Ponadto macica powiększa się z powodu stałego wzrostu dziecka. Brak przestrzeni w jamie brzusznej prowadzi do podwyższenia ciśnienia. Wpływa to również na żołądek i może wywołać zgagę. Możesz temu zaradzić, na przykład, nie jedząc produktów sprzyjających zgadze. Przeczytaj więcej na ten temat w rozdziale „Jakie są przyczyny zgagi?”. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości podczas ciąży lub jeśli chcesz wziąć leki, pamiętaj, aby zawsze najpierw udać się do lekarza.

Naturalne środki na zgagę

Całe szczęście nieprzyjemne objawy zgagi bardzo często można zwalczać za pomocą naturalnych środków. Poniższe wskazówki mogą Ci pomóc.

Które napoje pomagają na zgagę?

Pij szklankę niegazowanej wody bardzo powoli, łyk po łyku, ponieważ to może rozcieńczyć kwas żołądkowy. W łagodnej zgadze bardzo pomocne może być również picie herbaty, zwłaszcza herbat ziołowych z ziół leczniczych, takich jak rumianek, koper włoski, krwawnik pospolity, anyż, melisa, kminek lub babka lancetowata. Niektóre osoby twierdzą, że mleko im pomaga. Z drugiej strony mówi się, że mleko, zwłaszcza w dużych ilościach, sprzyja zgadze15. Tak, jak w przypadku każdej porady, najlepiej dowiedzieć się indywidualnie, co faktycznie pomaga.

Jakie produkty żywieniowe pomagają na zgagę?

Banany są uważane za ochronne dla tkanek żołądka. Maksymalnie trzy banany dziennie powinny pomóc. Niektórzy pacjenci twierdzą, że surowa marchewka lub gotowany ziemniak także są w stanie pomóc. Kilka migdałów, orzechy, kawałek białego pieczywa czy owsianka potrafią także złagodzić zgagę. Dodatkowo glinka lecznicza jest dobrze znanym domowym środkiem na ulżenie w takim dyskomforcie. Idealnym środkiem, choć dość nietypowym jest guma do żucia, ponieważ stymuluje produkcję śliny, która może rozcieńczać sok żołądkowy.

warzywa i owoce

Zgaga – co pomaga?

W większości przypadków cierpiący na zgagę muszą zadać jedno pytanie: co pomaga w walce ze zgagą? Leczenie jest często trudne. Trudno uniknąć czynników, które ją wywołują - ponieważ nie sposób na nie wpływać z zewnątrz. Każda osoba jest inna, ale pewne środki już udowodniły swoją wartość dla wielu.


Ogólnie fizjologiczny refluks lub sporadyczna zgaga jest nieszkodliwa, ale może być uciążliwa, dlatego sugeruje się złagodzenie tego objawu, aby polepszyć jakość życia.


W przypadku częstej bądź regularnej zgagi kuracja lekami jest nie do uniknięcia. Zgaga bowiem, za sprawą ciągłego cofania się soku żołądkowego, może prowadzić do długotrwałych konsekwencji, takich jak uszkodzenie i zapalenie błony śluzowej przełyku19. Współpraca ze specjalistą może pomóc wybrać najbardziej odpowiednie leczenie zgagi.


Podczas, gdy większość leków na zgagę neutralizuje sok żołądkowy lub redukuje jego produkcję, Iberogast® ma inne podejście. Naturalne krople ziołowe5, 45, 98, 105 nie tylko efektywnie łagodzą dyskomfort w układzie trawiennym23, 28, 79, 114, 115, 123, 149, 187, ale także celują w różne czynniki które powoduję zgagę w połączeniu z innymi dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi, rozluźniając mięśnie w górnej partii brzucha88, 141, 152.


Unikalne połączenie dziewięciu5, 45, 98, 105 sprawdzonych ekstraktów ziołowych jest w stanie celować w różne objawy czynnościowych zaburzeń3, 28, 79, 114, 115, 123, 149, 187 i przynosi odczuwalną ulgę przy zgadze, np. przy dyspepsji czynnościowej. Iberogast® sprawdza się w rozluźnianiu mięśni brzucha5, 88, 141, 152, redukcji kwasu żołądkowego7, 101, 103, 6 i uspokojeniu nadwrażliwych nerwów żołądka110, 130, 132, 162, 163.

Iberogast®

Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego są zazwyczaj nie tylko wyjątkowo nieprzyjemne i związane z licznymi dolegliwościami, ale często utrudniają codzienne życie. Całe szczęście istnieje Iberogast®: połączenie dziewięciu ziół leczniczych5, 45, 98, 105 skoncentrowane na walce zarówno z podstawowymi przyczynami5, 8, 10, 130, 191 jak i irytującymi objawami23, 28, 45, 79, 114, 115, 123, 149, 187.

Wszystko o Iberogast®

Bibliografia

Iberogast®

Butelka Iberogast wśród liści.