Unerwienie żołądka: jak działa jelitowy układ nerwowy?

Uśmiechnięta kobieta w białej bluzce, z włosami zaplecionymi w warkocz

Unerwienie żołądka i jelitowy układ nerwowy: centrum kontrolne twojego żołądka

Unerwienie żołądka sprawuje kontrolę nad każdym etapem trawienia1, 2, od ruchów mięśni żołądka po wydzielanie soków trawiennych. Chociaż dzięki tej kontroli procesy trawienne w żołądku mogą zachodzić w sposób niezakłócony, ma ona także swoje wady: jeżeli unerwienie żołądka ulega podrażnieniu, jest nadwrażliwe albo też przekazywanie sygnałów nerwowych do mózgu jest w jakiś sposób zaburzone, może się to objawiać gwałtowną niestrawnością3, 4, 5, 6. Jak więc równoważyć działanie unerwienia żołądka? I jak ono działa?

Rola unerwienia żołądka

Podczas trawienia żołądek pełni kilka niezwykle ważnych ról7. Nie tylko przejmuje przeżuty pokarm z przełyku, ale też miesza go z sokami trawiennymi, które sam produkuje i podaje tak przygotowaną treść żołądkową dalej, do jelita cienkiego. Unerwienie żołądka sprawia, że te skoordynowane działania mogą przebiegać w sposób niezakłócony1, 2. Obejmujące cały żołądek nerwy równoważą działanie całego procesu.  

Unerwienie żołądka nie jest całkowicie niezależne. Stanowi część jelitowego układu nerwowego, który oplata cały przewód pokarmowy siecią komórek kontrolujących wszystkie procesy trawienne. 

Jelitowy układ nerwowy człowieka zawiera w przybliżeniu taką samą liczbę komórek, co rdzeń kręgowy. Ten fakt w połączeniu ze zdolnością do samodzielnego przetwarzania bodźców i wydawania poleceń bez udziału mózgu sprawia, że jelitowy układ nerwowy nazywa się niekiedy mózgiem jelitowym8. Warto jednak pamiętać, że nasz stan psychiczny może wpływać na stan układu pokarmowego. Na przykład zdenerwowanie przed nadchodzącym testem może wywoływać burczenie w żołądku, a irytacja na partnera lub partnerkę może odebrać nam apetyt i zepsuć romantyczną kolację, którą zaplanowaliśmy na wieczór.    

Jelitowy układ nerwowy znajduje się też pod wpływem autonomicznego układu nerwowego, który unerwia nasze narządy wewnętrzne i dzieli się na dwie części:

  • Układ współczulny, który zmniejsza wydzielanie soku żołądkowego i hamuje ruchy mięśni żołądka. 
  • Układ przywspółczulny, który pobudza krążenie krwi oraz wydzielanie soku żołądkowego, a także aktywuje motorykę żołądka. 

Zależnie od sytuacji dominuje wpływ jednej z dwóch części układu autonomicznego. Na przykład w sytuacji stresowej może dojść do zaburzenia działania żołądka. 

Uśmiechnięta kobieta w trakcie ćwiczeń.

Czy unerwienie twojego żołądka jest nadwrażliwe? Objawy i przyczyny.

Trudno przegapić moment, kiedy unerwienie żołądka ulega zaburzeniu. Może to skutkować wieloma nieprzyjemnymi objawami, np.:

  • uczucie przepełnienia i/lub ucisk w żołądku,
  • nudności,
  • ból żołądka,
  • gazy,
  • zgaga.

Przyczyną objawów może być podrażnienie nerwów żołądka albo zakłócenie impulsów nerwowych, które wpływa na reakcję neuronów na bodźce z układu trawiennego i powoduje silniejszą reakcję na bodźce zewnętrzne.

Dlaczego jednak dochodzi do podrażnienia nerwów? Istnieje wiele możliwych przyczyn:

  • stres,
  • pośpiech i zmartwienia dnia codziennego,
  • ekscytacja,
  • żołądek podatny na podrażnienia,
  • dieta,
  • spożywanie stymulantów takich jak alkohol, kawa i nikotyna.

Każdy z tych czynników może wytrącać z równowagi unerwienie żołądka i powodować typowe objawy.

Kiedy stres trafia do żołądka

Psychologiczne czynniki stresowe są częstą przyczyną objawów żołądkowych5.

Żeby zrozumieć, jak do tego dochodzi musimy zastanowić się nad różnymi rodzajami stresu oraz indywidualnymi sposobami jego odczuwania.

Częsty i/lub długotrwały stres może nie tylko wpływać na stan żołądka, ale też obciążać nas fizycznie i mentalnie, wpływając na ogólne samopoczucie. Dlatego warto mu przeciwdziałać. Zacznij od zidentyfikowania czynników, które wywołują u ciebie stres – w końcu walczyć można tylko ze znanym przeciwnikiem. Niektórzy ludzie doświadczają stresu w wyniku bezczynności, a inni stresują się nadmiarem zajęć. Kolejnym krokiem powinien być wybór strategii, jak np. pozytywne myślenie, uważność, ćwiczenia oddechowe albo poprawa jakości snu.   

Zaleca się także leczenie objawowe żeby zapobiec sytuacji, gdzie podrażnione nerwy żołądka same w sobie stają się dodatkowym czynnikiem stresowym. Istnieją naturalne leki, które pozwalają szybko i skutecznie ukoić nerwy żołądka.

Jakie mogą być skutki podrażnienia nerwów żołądka?

Nerwowy żołądek (niestrawność czynnościowa) to zaburzenie trawienia o następujących typowych objawach5, 9:

  • Skurcze brzucha
    Spazmatyczne albo przypominające kolkę bóle brzucha o niesprecyzowanym umiejscowieniu.
  • Nudności
    Silna potrzeba wymiotów, które jednak nie następują w sposób naturalny.
  • Ból żołądka
    Bóle żołądka różnią się od siebie w zależności od przyczyn. Zazwyczaj zlokalizowane są po lewej stronie ciała, pod przeponą.
  • Ból w jamie brzusznej
    Ból podmostkowy i zlokalizowany w górnej części jamy brzusznej.
  • Wzdęcia
    Uczucie przepełnienia niepoprzedzone spożyciem ilości pokarmu mogącej wyjaśnić to uczucie.
  • Ucisk w jamie brzusznej
    W zależności od wrażliwości unerwienia żołądka ucisk w jamie brzusznej może być odczuwany jako silne uczucie pełności albo nawet silny ból. 
Two girls enjoying

Jak uspokoić nadwrażliwy żołądek

Pozbycie się irytujących objawów wymaga zrównoważenia unerwienia żołądka. Oznacza to, że jeżeli objawy wywołują schorzenia organiczne, należy zacząć od ich wyleczenia. Jeżeli nie da się zidentyfikować żadnej organicznej przyczyny zaburzeń trawienia, lekarz może stwierdzić niestrawność czynnościową lub zespół jelita drażliwego. Są to zaburzenia czynnościowe, które nie mają przyczyn organicznych5, 10, a do ich leczenia często stosuje się preparaty ziołowe.

Nasze nawyki żywieniowe oraz styl życia mogą mieć kluczową rolę w wywoływaniu objawów. Dlatego też zmiana stylu życia i nawyków powodujących dyskomfort może mieć pozytywny wpływ. Możesz na przykład skupić się na redukowaniu stresu11, 12 albo na wyeliminowaniu z diety pokarmów wywołujących objawy zaburzeń trawienia13,14,15,16.  

Lek Iberogast® łączy w sobie działanie dziewięciu różnych roślin leczniczych17,18,19,20 i poza łagodzeniem innych objawów niestrawności18, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28 może też pomóc ukoić wrażliwe unerwienie żołądka17, 29, 30, 31, 32 33, normalizując jego działanie i przynosząc ulgę od nieprzyjemnych objawów13, 17 , 33.  

Trawienie to ciężka praca

Skutkiem nieprawidłowego działania procesów trawiennych może być niestrawność. Dowiedz się, jak działa trawienie, jakie mogą być przyczyny problemów trawiennych i jak możesz w prosty sposób stymulować prawidłowe trawienie.

Iberogast stojący obok szklanki z wodą i wazonu z kwiatkiem.

Iberogast®

Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego są zazwyczaj nie tylko wyjątkowo nieprzyjemne i związane z licznymi dolegliwościami, ale często utrudniają codzienne życie. Na szczęście istnieje Iberogast®: połączenie dziewięciu roślin leczniczych17,18,19,20 zwalczających zarówno podstawowe przyczyny17, 30 34, 35, 36, jak i irytujące objawy18, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28.

WSZYSTKO O LEKU IBEROGAST®

Bibliografia

Iberogast®

Iberogast Classic